ΟΔΗΓΟΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

Κάθε άνθρωπος αδελφέ μου, αποτελείται από:

- το φθαρτό και υλικό σώμα  και

- την άυλη, άφθαρτη και πνευματική ψυχή.

Έτσι δημιούργησε ο Θεός τον άνθρωπο.

Όπως, λοιπόν, το σώμα θέλει τις περιποιήσεις του, το πλύσιμο, το ντύσιμο, την τροφή, έτσι και η αθάνατη ψυχή θέλει τις δικές της φροντίδες:

- ΤΟ ΠΛΥΣΙΜΟ ΤΗΣ, δηλαδή την εξομολόγηση, για να καθαριστεί από τις διάφορες ακαθαρσίες των αμαρτιών της.

- ΤΟ ΝΤΥΣΙΜΟ ΤΗΣ, για να μην είναι γυμνή και παγωμένη, δηλαδή, όλα εκείνα τα έργα αγάπης που ο Χριστός μας παραγγέλλει να κάνουμε στο Ευαγγέλιο και

- ΤΗΝ ΤΡΟΦΗ ΤΗΣ, δηλαδή την Θεία Κοινωνία, το πανάγιο Σώμα και Αίμα του σταυρωθέντος γλυκύτατου Υιού του Θεού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού.

Αν επιμελούμαστε με τόση φροντίδα το υλικό σώμα, άραγε με πόση μεγαλύτερη προσοχή θα πρέπει να φροντίζουμε και να περιποιούμαστε την αθάνατη ψυχή μας, που είναι, όπως λέει ο αγαπημένος διδάσκαλος Ιησούς Χριστός, ανωτέρα του σώματος;

«Τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;» (Μάρκ. η΄, 37-38)

Σ΄ αυτό το μικρό βιβλιαράκι, γραμμένο με πολλή αγάπη για σένα, θα διαβάσεις μερικούς απλούς στοχασμούς, για το μεγάλο Μυστήριο της Μετανοίας και της Εξομολογήσεως, αφού ο Χριστός μας γι’ αυτό ήρθε στη γη, για να φέρει την μετάνοια στους ανθρώπους, γιατί χωρίς αυτήν δεν μπορεί κανείς να αγαπήσει πραγματικά τον Χριστό και να σωθεί.

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

      Ο άνθρωπος ακόμα και μετά το θείο Βάπτισμα πέφτει σε διάφορες αμαρτίες. Αυτό συμβαίνει επειδή μέσα του υπάρχει έμφυτη η κλίση προς το κακό, που είναι συνέπεια του προπατορικού αμαρτήματος. Ο φιλάνθρωπος Κύριος μας, επειδή δεν θέλει το θάνατο του αμαρτωλού, συνέστησε το αληθινά μεγάλο και σωτήριο Μυστήριο της ιεράς Μετανοίας και Εξομολογήσεως.

     Στον αμαρτωλό άνθρωπο, που με βαθιά συντριβή και ειλικρινή μετάνοια θα ανοίξει την κουρασμένη από τις αμαρτίες ψυχή του μπροστά στον ιερέα του Κυρίου και θα πει όλα εκείνα τα αμαρτήματα που τον χώρισαν από τον Χριστό μας, ο γλυκύς και φιλάνθρωπος Κύριος, διαμέσου του πνευματικού Του, θα δώσει την συγχώρηση στο μικρό Του πλανεμένο προβατάκι.

Σαν καλός Ποιμένας θα σκύψει στοργικά πάνω του, για να του χαρίσει ξανά την ειρήνη που έχασε, όταν έφυγε από το μαντρί Του και γύριζε από δω κι από κει, μέσα στα γεμάτα αγκάθια και τριβόλια βοσκοτόπια της αμαρτίας.

1. Η σύσταση του Μυστηρίου της Μετανοίας

Το Μυστήριο της Μετανοίας δεν είναι ανθρώπινη επινόηση, όπως θέλουν μερικοί να πιστεύουν, αλλά εντολή του ίδιου του Χριστού μας.

Την σύσταση του Μυστηρίου της Μετανοίας την έδωσε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός στην Εκκλησία Του μετά την εκ νεκρών Ανάσταση Του.

Το Ευαγγέλιο λέει σχετικά:

«... ὅπού ἦσαν οἱ μαθηταί συνηγμένοι διά τόν φόβον τῶν  Ἰουδαίων, ἦλθεν ὁ  Ἰησοῦς καί ἔστη εἰς τό μέσον, καί λέγει αὐτοῖς... λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον, ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται».    (Ἰωάν. κ΄ 19, 23)

Από τους λόγους αυτούς γίνεται φανερό ότι ο Χριστός έδωσε εξουσία στους Αποστόλους Του, καθώς και στους διαδόχους τους, δηλαδή τους επισκόπους και τους ιερείς, να συγχωρούν με την δύναμη του Αγίου Πνεύματος τις αμαρτίες όλων εκείνων των ανθρώπων, που θα ήθελαν με ειλικρίνεια να σταματήσουν τις αμαρτίες που έκαναν και να αγωνιστούν να γίνουν εργάτες της αρετής και των εντολών του Θεού.

2. Η σπουδαιότητα του Μυστηρίου της Μετανοίας για την σωτηρία του ανθρώπου

Μπορούμε να κατανοήσουμε την σπουδαιότητα του Μυστηρίου της Μετανοίας, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας, ότι χωρίς αυτό είναι αδύνατη η σωτηρία του ανθρώπου. Επειδή όλοι μας είμαστε αμαρτωλοί και ένοχοι ενώπιον της Θείας Δικαιοσύνης, δεν υπάρχει άλλος τρόπος και άλλο μέσο να επιστρέψουμε στο Θεό και να ελευθερωθούμε από την αμαρτία μετά το Άγιο Βάπτισμα, εκτός από την Μετάνοια και την Εξομολόγηση.

Επομένως, αδελφέ μου, αν με το Άγιο Βάπτισμα γινόμαστε Χριστιανοί, με την Μετάνοια και την Εξομολόγηση ξαναβρίσκουμε τον δρόμο για την Βασιλεία των Ουρανών και την αιώνια ζωή.

Το Μυστήριο της Μετανοίας είναι αλήθεια μεγάλος θησαυρός. Είναι ένα θαυμάσιο στήριγμα, αλλά συγχρόνως κι ένας παρήγορος σύντροφος στην οδυνηρή και γεμάτη δάκρυα πορεία της ζωής μας.

ΠΡΟΦΑΣΕΙΣ ΕΝ ΑΜΑΡΤΙΑΙΣ

Δυστυχώς, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι άνθρωποι, που για διάφορους λόγους αρνούνται να πάνε στον εξομολόγο και να ξεπλύνουν με την εξομολόγηση τις αμαρτίες τους. Οι βασικές αιτίες της άρνησης τους είναι κυρίως:

- επειδή ντρέπονται τον ιερέα,

- επειδή έχουν μεγάλη κοινωνική θέση και η υπερηφάνεια δεν τους αφήνει να ταπεινωθούν,

- επειδή έκαναν μεγάλες αμαρτίες και ντρέπονται να τις αναφέρουν, φοβούμενοι μήπως μ’ αυτόν τον τρόπο πέσει η υπόληψή τους.  

Για ν’ αποφύγουν την εξομολόγηση, προβάλλουν διάφορες αμαρτωλές προφάσεις, όπως:

- ‘‘Γιατί να πω τα αμαρτήματά μου στον ιερέα και δεν τα λέω καλύτερα στην εικόνα του Χριστού;’’  Άλλοι πάλι λένε:

- ‘‘Γιατί να πω τα αμαρτήματα μου στον ιερέα, αφού κι αυτός είναι αμαρτωλός;’’

Άλλοι, τέλος, επαναπαύονται στην ιδέα ότι δεν έχουν αμαρτίες ή έχουν ακόμη καιρό για να μετανοήσουν και προβάλλουν πολλές δικαιολογίες, που τους φέρνει ο διάβολος, για να μην τους αφήσει να πλησιάσουν τον Χριστό μέσω της μετανοίας και να σωθούν.

Στη συνέχεια, θα προσπαθήσουμε να αναιρέσουμε, με την χάρη του Θεού, όλες αυτές τις σατανικές προφάσεις, για να δούμε με χαρά όλους αυτούς τους αδελφούς μας που παίζουν με τη σωτηρία τους, να επιστρέφουν ταπεινά στην μοναδική χαρά και ειρήνη, τον Χριστό μας.

1. Γιατί να πω τα αμαρτήματα μου στον παπά και δεν τα λέω καλύτερα στην εικόνα του Χριστού;

Είναι  γεγονός ότι ο Χριστός μας είναι πανταχού παρών και όπου κι αν είμαστε, ακούει την προσευχή μας και βλέπει την μετάνοια μας. Όμως, για να λάβουμε την άφεση των αμαρτιών μας πρέπει να πάμε με απλότητα και  ταπείνωση στον εκπρόσωπο Του, τον εξομολόγο ιερέα, για να πούμε τα αμαρτήματα μας σ’ αυτόν. Και όχι γεμάτοι εγωισμό, που τόσο πολύ αποστρέφεται ο Θεός, και ντροπή, για να μην ταπεινωθούμε στον εξομολόγο, να καταφεύγουμε στην άψυχη εικόνα για να πούμε τα λάθη μας.

Το να πούμε τα αμαρτήματα μας στην εικόνα του Χριστού δεν είναι ο σωστός τρόπος εξομολόγησης. Και επειδή, αδελφέ μου, σε βλέπω ακόμη διστακτικό, θα σου εξηγήσω καλύτερα γιατί.

Κατ’ αρχάς, ο Κύριος μας δεν έδωσε σε εικόνες ή σε άλλα άψυχα πράγματα την θεϊκή εξουσία της συγχώρεσης των αμαρτιών μας, αλλά την έδωσε στους Αποστόλους Του και στους διαδόχους τους, λέγοντας:

«...λάβετε Πνεῦμα  Ἅγιον, ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται»  (Ἰωάν. Κ΄ 22 - 23).

Όπως, λοιπόν, και εσύ βλέπεις, επειδή μόνο αυτοί έχουν το δικαίωμα να συγχωρούν, είμαστε υποχρεωμένοι, για την αγάπη του Χριστού μας, να καταφεύγουμε στον εξομολόγο ιερέα και εκεί, με ταπείνωση και συντριβή καρδιάς να ανοίξουμε την γεμάτη από αμαρτίες ψυχή μας και να αφήσουμε να ξεγλιστρήσουν στο πετραχήλι του ιερέα τα πονηρά φίδια της αμαρτίας, γιατί, όπως λέει ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος:

«ἐάν ὁμολογῶμεν τάς ἁμαρτίας ἡμῶν, πιστός ἐστι καί δίκαιος, ἵνα ἀφῇ ἡμῖν τάς ἁμαρτίας καί καθαρίσῃ ἡμας ἀπό πάσης ἀδικίας». ( Α΄ Ιωάν. α΄, 9 )

Ένας άλλος λόγος που δεν θέλει ο Χριστός μας να καταφεύγουμε στην άψυχη εικόνα, αλλά στον ιερέα Του, είναι ο εξής:

Η εικόνα δεν είναι σε θέση να μιλήσει για να μας συμβουλέψει και να μας βοηθήσει να σηκωθούμε από τα λαβυρινθώδη πλοκάμια της αμαρτίας. Η εικόνα δεν μπορεί επίσης να μας συγχωρήσει, ούτε και να μας βεβαιώσει ότι μας συγχώρεσε ο Θεός.

Είναι σαν να καταφεύγουμε, μέσα στον ψηλό πυρετό της αρρώστιας μας, στην εικόνα του φίλου γιατρού μας και εκεί μπροστά να τον παρακαλούμε να μας θεραπεύσει. Μα, είναι δυνατόν να γίνει αυτή η θεραπεία, χωρίς εμείς να πάμε προσωπικά σ’ αυτόν, στο ιατρείο του, να μας εξετάσει, να κάνει τη διάγνωση και να μας δώσει τα απαραίτητα φάρμακα;

Έτσι και εδώ, είναι ανάγκη να πάμε προσωπικά στο ιατρείο της ψυχής, στο εξομολογητήριο. Εκεί, γονατισμένοι ταπεινά μπροστά στον ιερέα εξομολόγο, ας βγάλουμε από την πληγωμένη μας ψυχή τα αγκάθια και τα τριβόλια των αμαρτιών μας, για να ακούσουμε την φωνή του Χριστού μας, που με το στόμα του εξομολόγου θα μας χαρίσει την συγχώρεση των αμαρτιών και θα επαναφέρει μέσα μας την ειρήνη και την χαρά.

2. Γιατί να πω τα αμαρτήματα μου στον ιερέα, αφού κι αυτός είναι αμαρτωλός;

Αδελφέ μου, όπως λέει το ιερό Ευαγγέλιο, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην είναι αμαρτωλός. Όλοι σ’ αυτόν τον κόσμο είμαστε αμαρτωλοί. Όλοι έχουμε την ανάγκη της εξομολόγησης, ακόμα και εμείς οι ιερείς, αφού όλοι ζούμε μέσα σ’ έναν κόσμο γεμάτο δυσκολίες και προκλήσεις.

Σκέψου, όμως, πως πηγαίνοντας σ’ ένα νοσοκομείο για να θεραπευτούμε από τις αρρώστιες μας, δεν μας απασχολεί αν ο γιατρός που ανέλαβε να μας θεραπεύσει είναι άγιος ή αμαρτωλός.

Μήπως εξετάζουμε την ηθική ποιότητα του οδηγού, όταν κάνουμε ένα ταξίδι με οποιοδήποτε μεταφορικό μέσο; Ασφαλώς όχι. Εμάς μας ενδιαφέρει να φτάσουμε μόνο στον προορισμό μας.

Άλλο ένα παράδειγμα:

Μπορείς να μου πεις, αν αυξάνεται ή μειώνεται η δροσιά και η τρυφερή γλυκιά μυρωδιά ενός ρόδου που σου προσφέρει ένας ζητιάνος ή ένας πλούσιος, ένας δίκαιος ή ένας αμαρτωλός; Ασφαλώς όχι.

Ακριβώς έτσι κι εδώ, ανεξάρτητα αν ο ιερέας είναι άγιος ή αμαρτωλός, εσύ θα πάρεις ακέραια την ευλογία του Θεού, που θα σε κάνει παιδί Του και κληρονόμο του Παραδείσου.

3. Δεν έχω αμαρτίες

Μια άλλη κατηγορία ανθρώπων, όταν τους μιλώ για την εξομολόγηση, αντιδρά, διαμαρτύρεται και μου λέει:

«Τι να πω στον ιερέα, αφού δεν έχω αμαρτίες; Ούτε έκλεψα, ούτε πόρνεψα, ούτε φόνευσα, ούτε και κανέναν αδίκησα».

 Κι εγώ ο ταπεινός, λυπημένος για την άγνοια που έχουν για την Αγία Γραφή, τους παρακαλώ να σταθούν δυο λεπτά και ν’ ακούσουν τι λέει το άγιο Ευαγγέλιο, που θα έπρεπε να το διαβάζουν έστω και μια φορά το χρόνο. Πρώτος ο ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος έρχεται να διακηρύξει:

«Ἐάν εἴπωμεν ὅτι ἁμαρτίαν οὐκ ἔχομεν ἑαυτούς πλανῶμεν καί ἡ ἀλήθεια οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν» και συνεχίζει,

«ἐάν εἴπωμεν ὅτι οὐχ ἡμαρτήκαμεν, ψεύστην ποιοῦμεν αὐτόν, καί ὁ λόγος αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν»   (Α΄ Ἰωάν. α΄, 8 , 10).

Ο Απόστολος Παύλος τονίζει:

«πάντες γάρ ἥμαρτον καί ὑστεροῦνται τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ». (Ρώμ. γ΄, 23)

Ο δε Απόστολος Ιάκωβος καταλήγει:

«πολλά γάρ πταίομεν ἅπαντες». (Ἰάκ. γ΄, 2)

  

Μπροστά σε αυτή την διαπίστωση που κάνουν οι Απόστολοι και όλοι οι άγιοι, ότι όλοι είμαστε αμαρτωλοί, πώς εσύ αδελφέ μου θέλεις να ισχυρίζεσαι ότι είσαι αναμάρτητος, άγιος, αφού: 

«Εἷς Ἅγιος, εἷς  Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός...».

Αλλά και ένα αμάρτημα να έκανες μόνο, ανεξάρτητα αν είναι μεγάλο ή μικρό, είναι αρκετό να σε χωρίσει από την αγάπη του Θεού και να σε οδηγήσει στην κόλαση. Τονίζω πάλι, ‘‘ανεξάρτητα αν είναι μεγάλο ή μικρό’’. Γιατί τον δαίμονα, ή διάβολο τον πεις ή διαβολάκι, δαίμονας πονηρός είναι, ικανός να σε χωρίσει από τον Παράδεισο και από τη γλυκύτατη συντροφιά του Χριστού.

Γι’ αυτό κι εσύ, αδελφέ μου, διώξε από μέσα σου κάθε τέτοιου είδους πρόφαση, ότι τάχα δεν έχεις αμαρτίες. Έλεγξε καλά τον εαυτό σου και δες που έσφαλες.

Σαν τον άσωτο γιο, με τις αμαρτίες στο χέρι και την μετάνοια στην καρδιά, έλα, πλησίασε τον Χριστό, που σε περιμένει σαν τον εύσπλαχνο πατέρα του ασώτου στο εξομολογητήριο. Εκεί, με ταπείνωση και συντριβή, παραδέξου όλες τις αμαρτίες σου στο Χριστό και ζήτησε Του να σε συγχωρέσει και να σε βοηθήσει να γίνεις άξιο παιδί δικό Του.

Τότε θα δεις τον Θεό Πατέρα μας να σκύβει με χαρά, μαζί με όλους τους αγίους αγγέλους Του, για να σου αλλάξει τα βρωμερά ρούχα της αμαρτίας με άλλα καινούργια της αρετής, και να σου φορά το δαχτυλίδι της υιοθεσίας, ότι είσαι δηλαδή δικό Του παιδί. Μετά θα σφάξει για σένα τον μόσχο τον σιτευτό, για να σου χαρίσει μέσα από τη Θεία Κοινωνία το άχραντο Σώμα και Αίμα του μονογενή Του Υιού, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, για να ζεις πλέον εσύ μέσα στο Χριστό και ο Χριστός μέσα σε σένα!

4.  Έχω ακόμα καιρό

Βλέποντας σε τώρα, αδελφέ μου, ο πονηρός δαίμονας να προχωρείς προς το εξομολογητήριο, στεναχωριέται που σε χάνει και να, δες τον, τι πάει να κάνει. Σε σταματά και σου λέει:

«Καλά φίλε μου, μη βιάζεσαι δεν σου είπα να μην εξομολογηθείς! Και εγώ θέλω, λέει ο πονηρός δαίμονας, να εξομολογηθείς, αλλά μια στιγμή, μην τρέχεις τόσο βιαστικά, σκέψου καλύτερα τι πας να κάνεις. Δεν ντρέπεσαι, που μ’ αυτά που θα πεις θα ρεζιλευτείς; Στο κάτω-κάτω της γραφής, εδώ που τα λέμε δεν γέρασες, έχεις ακόμα καιρό!...»

Με αυτά και άλλα τόσα, έρχεται ο πονηρός δαίμονας να αμφιταλαντεύσει τον άλλοτε φίλο του, εσένα, αδελφέ μου, και να σε παγιδεύσει με την πρόφαση ότι έχεις ακόμα καιρό.

Σκοπός του είναι αφενός να σου σβήσει την διάθεση που έχεις τώρα για να σωθείς και αφετέρου να έρθει ο θάνατος ξαφνικά να σε πάρει, χωρίς να μπορέσεις, με την συνεχή αναβολή, να καθαρίσεις με την εξομολόγηση την ψυχή σου από τις διάφορες ακαθαρσίες των αμαρτιών σου.

Όχι, αδελφέ μου, όχι, δεν πρέπει να παγιδευτείς από τον εχθρό μας, αλλά χωρίς άλλες καθυστερήσεις, τρέξε στον εξομολόγο και απόθεσε τα αγκάθια των αμαρτιών σου εκεί, για να μπορέσεις πια σαν ολόλευκο αγνό περιστέρι να πετάξεις σε νέους ορίζοντες, σε νέους κόσμους πνευματικούς, γεμάτους φως, δόξα, χαρά και ειρήνη.

  

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ  ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ

ΠΡΕΠΕΙ  ΝΑ  ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΜΑΣΤΕ

1. Με συντριβή καρδιάς και με απόφαση διορθώσεως

Η συντριβή της καρδιάς αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για το μυστήριο της Μετανοίας, γιατί μόνο έτσι ο Θεός δέχεται τον κάθε αμαρτωλό, όπως δέχτηκε ο πολυεύσπλαχνος πατέρας του ασώτου τον γιο του, όταν επέστρεψε με συντριβή καρδιάς από την ξενιτιά της αμαρτίας, ζητώντας όχι να αποκατασταθεί στην προηγούμενη θέση του, αλλά στην τελευταία, του μισθωτού εργάτη. Και εκείνος ο θαυμαστός πατέρας, βλέποντας την συντριβή του γιου του, πώς θα μπορούσε να μην του δώσει το χρυσό δαχτυλίδι με το οποίο τον επανέφερε στην αρχική του θέση και τον έβαζε έτσι ξανά δίπλα του, κληρονόμο της περιουσίας του;

Η ευαγγελική περικοπή του Ασώτου μας δείχνει με ποιον τρόπο πρέπει και εμείς να πλησιάζουμε την Εξομολόγηση και τον πολυεύσπλαχνο Χριστό μας. Μας καλεί  ο Κύριος μας με συντριβή καρδιάς, με ειλικρίνεια και χωρίς δικαιολογίες να προχωρήσουμε ταπεινά, σαν τον Άσωτο, με σταθερή απόφαση να μην επαναλάβουμε ξανά αυτές τις αμαρτίες και να Του πούμε:  

«Πάτερ ἥμαρτον εἰς τόν οὐρανόν καί ἐνώπιόν σου, καί οὐκέτι εἰμί ἄξιος κληθῆναι υἱός σου». (Λούκ. ιε΄ 21) 

«Δέξαι με Πάτερ μετανοούντα και ελέησον με ο Θεός».

Άφησε τα μάτια της ψυχής σου να πλύνουν με τα δάκρυα της μετανοίας τα πληγωμένα από τα καρφιά των αμαρτιών σου πόδια του Χριστού μας. Και τότε, ω τότε, θα δεις τον Χριστό μας να σκύβει πατρικά, με πολλή στοργή και αγάπη για να σε πάρει στην αγκαλιά Του και να σε κρύψει μέσα στη θεϊκή Του πολυεύσπλαχνη καρδιά. Βλέπω κι εγώ, αδελφέ μου, αυτή τη γλυκιά σκηνή και συγκινούμαι. Στη μνήμη μου έρχεται εκείνο που είπε κάποτε ο Χριστός μας, ότι:

«Με την ίδια άπειρη αγάπη που με αγαπά ο πατέρας μου, αγαπώ και εγώ εσάς. Μείνετε μέσα στην αγάπη μου»

«Καθώς ἠγάπησε με ὁ πατήρ, κἀγώ ἠγάπησα ὑμᾶς, μείνατε ἐν τῇ ἀγάπῃ τῇ ἐμῇ» . (Ἰωάνν. ιε΄, 9)

 2. Χωρίς ντροπή

Η ντροπή αποτελεί ένα δύσκολο σημείο της εξομολόγησης, που συνήθως καταλαμβάνει πολλούς ανθρώπους που έκαναν μεγάλες αμαρτίες.

Πολλές φορές είναι τόσο ισχυρή, που κατορθώνει να κρατά τον άνθρωπο μακριά από την εξομολόγηση, ή να μην τον αφήνει να πει στον εξομολόγο όλα τα αμαρτήματα του, αλλά να κρύβει μερικά, με αποτέλεσμα να κολασθεί ο ταλαίπωρος περισσότερο, γιατί τόλμησε να κοροϊδέψει και να παίξει με τον Θεό.

Μέσα στα Πατερικά κείμενα υπάρχει μια πάρα πολύ ωραία ιστορία, σχετικά με τα ολέθρια αποτελέσματα της ντροπής στην εξομολόγηση.

_{* * *}

Ήταν κάποτε στα μέρη της Παλαιστίνης, σε μια μικρή σκήτη, ένας πραγματικά άγιος ασκητής με τον υποτακτικό του. Επειδή η φήμη της αγιοσύνης του εξαπλώθηκε παντού, έτρεχε σ’ αυτόν πλήθος κόσμου να τον συμβουλευτεί και να εξομολογηθεί.

Κάποτε αποφάσισε να πάει σ’ αυτόν και μια γυναίκα, η οποία είχε πέσει σ’ ένα βαρύ αμάρτημα και ήταν γι’ αυτό απαρηγόρητη. Πράγματι, πήγε στον γέροντα ασκητή και τον παρακάλεσε με δάκρυα στα μάτια να την εξομολογήσει. Εκείνος, αφού απομάκρυνε στο περιβολάκι τον υποτακτικό του, άρχισε να εξομολογεί την γυναίκα.

Τότε, όμως, συνέβη το εξής. Ο υποτακτικός του γέροντα, ο οποίος, όπως φαίνεται, ήταν και αυτός άγιος άνθρωπος, είδε σαν σε όραμα, πως την ώρα που εξομολογούνταν η γυναίκα, έβγαιναν από το στόμα της διάφορα μικρά φιδάκια. Ξαφνικά φάνηκε και ένα τεράστιο φίδι, που ενώ πήγαινε να βγει, πάλι ξανάμπαινε. Τέλος, όχι μόνο δεν βγήκε, αλλά όταν ξαναμπήκε συμπαρέσυρε μαζί του και όλα τα άλλα φιδάκια που είχαν βγει.

Όταν έφυγε η γυναίκα, και αφού απομακρύνθηκε λίγο από το ασκητήριο, πήγε ο υποτακτικός αυτός και είπε ό,τι είδε στον γέροντα. Εκείνος αμέσως κατάλαβε πως η γυναίκα που εξομολογήθηκε πριν λίγο σ’ αυτόν, δεν τα είχε πει όλα, αλλά έκρυψε κάποιο μεγάλο αμάρτημα. Αμέσως, λοιπόν, στέλνει τον υποτακτικό του να πάει να την φωνάξει, προτού απομακρυνθεί από το ησυχαστήριο.

Έτρεξε πράγματι γρήγορα ο υποτακτικός να την προλάβει, αλλά η έκπληξη του ήταν μεγάλη, όταν την βρήκε νεκρή, στην άκρη του δρόμου, όχι πολύ μακριά από το ησυχαστήριο. Επέστρεψε στον γέροντα και του το ανέφερε. Ο γέροντας απορημένος, αν τελικά σώθηκε η ψυχή της, επειδή ντράπηκε να εξομολογηθεί το βαρύ αμάρτημα στο οποίο είχε πέσει, γονάτισε μαζί με τον υποτακτικό του σε βαθιά προσευχή επί τρία μερόνυχτα, για να τους αποκαλύψει ο Θεός αν τελικά σώθηκε η ψυχή της. Το τελευταίο βράδυ είδαν και οι δύο την γυναίκα αυτή στον ύπνο τους, μαύρη, ζοφώδη και άσχημη, να κλαίει, να οδύρεται και να λέει:

 - Αχ! Τι έπαθα η ταλαίπωρη. Επειδή ντράπηκα να πω τη μεγάλη μου αμαρτία, κολάζομαι τώρα αιώνια.

Αυτά έλεγε η ταλαίπωρη αυτή γυναίκα, που για λίγη ντροπή έχασε τον Χριστό και την αιώνια χαρά του Παραδείσου!

 _{* * *}

Εσύ όμως, αδελφέ μου, δεν πρέπει να μιμηθείς αυτή τη γυναίκα. Χωρίς ντροπή, κάθισε μπροστά στον εκπρόσωπο του Χριστού να πεις όλα σου τα αμαρτήματα, αρχίζοντας πρώτα από τα μεγάλα. Έτσι θα χτυπήσεις αμέσως τον διάβολο στο κεφάλι. Έπειτα συνέχισε με τα μικρότερα, που κι αυτά, όμως, είναι εξίσου φοβερά για την ψυχή σου.

 3. Χωρίς δικαιολογίες

Είναι πολύ σημαντικό, αδελφέ μου, την ώρα που θα προσέλθουμε στο εξομολογητήριο να έχουμε συναίσθηση του κακού που προκαλέσαμε με τις αμαρτίες μας, είτε στους αδελφούς μας, είτε στον ίδιο μας τον εαυτό και να πούμε τα αμαρτήματα μας δίχως δικαιολογίες.

Η ντροπή την ώρα της εξομολόγησης μας κάνει να προβάλουμε πολλές δικαιολογίες και επεξηγήσεις, προκειμένου να δικαιολογήσουμε τον εαυτό μας ενώπιον του πνευματικού. Έτσι ρίχνουμε την αιτία των δικών μας αμαρτιών πάνω σε άλλους. Με αυτό τον τρόπο χωρίς να το καταλαβαίνουμε πέφτουμε στο αμάρτημα της συκοφαντίας και της κατάκρισης κατά του αδελφού μας, κάνοντας τον σατανά να χαίρεται ακόμα και την ώρα της εξομολόγησης μας.

Ας μη ξεχνάμε ποτέ πως η δικαιολογία έβγαλε τον πρωτόπλαστο από τον Παράδεισο.

ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΓΧΩΡΕΤΙΚΗ

ΕΥΧΗ ΣΥΓΧΩΡΕΙΤΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ;

Πολλοί από τους Χριστιανούς έχουν την κακή συνήθεια να μην εξομολογούνται, αλλά αντί της εξομολόγησης να πηγαίνουν στον ιερέα για να τους διαβάσει μόνο την συγχωρητική ευχή.

Αυτό είναι μια κακή συνήθεια, που πρέπει τελείως να εξαλειφθεί.

Η συγχωρητική ευχή είναι, θα λέγαμε, η απόφαση του Χριστού μας, ο οποίος, αφού άκουσε τις αμαρτίες μας, μας δίνει τώρα την συγχώρηση και την κάθαρση απ’ αυτές.

Είναι δυνατόν να δίνει ο δικαστής μια απόφαση αθωωτική ή καταδικαστική χωρίς προηγουμένως να ακούσει τον κατηγορούμενο; Ασφαλώς όχι.

Πώς, λοιπόν, εμείς πηγαίνουμε στον ιερέα, για να μας δώσει ο Χριστός τη συγχώρεση, την στιγμή που δεν εξομολογηθήκαμε τα αμαρτήματα μας και δεν ομολογήσαμε τα σφάλματα μας, ώστε και ο Χριστός μας να δει τη μετάνοια και να μας συγχωρήσει;

Γι’ αυτό τον λόγο, ας σταματήσουν οι πιστοί να πηγαίνουν στον ιερέα για να τους διαβάσει μόνο την ευχή, οι δε ιερείς ας σταματήσουν να παρέχουν τέτοιες συγχωρητικές ευχές, χωρίς να ακούνε πρώτα την εξομολόγηση των πιστών.

Ο  ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΣ  ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ

Στον κόσμο αυτό υπάρχουν χιλιάδες γιατροί. Ανάμεσα τους διακρίνονται μερικοί, που έχουν περισσότερη εμπειρία. Αυτοί είναι σε θέση να κάνουν σωστή διάγνωση, να δώσουν τα κατάλληλα φάρμακα και να προβούν στην θεραπεία.

Κατά τον ίδιο τρόπο, μέσα στους τόσους πνευματικούς εξομολόγους που υπάρχουν, εσύ, αδελφέ μου, θα πας σ’ εκείνους, που έχουν τη φήμη καλού πνευματικού γιατρού, ώστε να μπορέσεις με εμπιστοσύνη να τους πεις τα αμαρτήματα που έκανες και ό,τι σε βασανίζει. Έτσι θα μπορέσουν και αυτοί με τη σειρά τους να σε βοηθήσουν σωστά, σηκώνοντας σε από τον βόρβορο της αμαρτίας και δίνοντας σου τα κατάλληλα φάρμακα, εννοώ τις συμβουλές και τα επιτίμια, τα οποία δεν είναι τιμωρίες, αλλά τρόπος για να σε απομακρύνουν από την αμαρτία.

Μόνο ο καλός πνευματικός γιατρός είναι σε θέση να σε βοηθήσει και να σου δείξει το δρόμο για τον Παράδεισο. Όπου μάθεις ότι βρίσκεται ένας τέτοιος έμπειρος πνευματικός, καθόλου μην αμελήσεις να θυσιάσεις και χρόνο και χρήμα και κόπο, μέχρι να τον βρεις.

Οι πρώτοι Χριστιανοί δεν υπολόγιζαν τίποτα μπροστά στην αναζήτηση ενός καλού πνευματικού. Υπάρχουν στα πατερικά κείμενα πάρα πολλές ιστορίες αμαρτωλών ανθρώπων, που έκαναν χιλιόμετρα ταξίδι και κατέβαλαν πάμπολλους κόπους, ψάχνοντας να βρουν τον κατάλληλο πνευματικό καθοδηγητή.

Αν για το σώμα μας, όταν αρρωστήσει βαριά, κάνουμε πολλά ταξίδια προκειμένου να θεραπευθεί, τι πρέπει να κάνουμε για την ψυχή μας, όταν αρρωστήσει από φοβερές αμαρτίες; Δεν θα πρέπει και γι’ αυτήν να τρέξουμε, ν’ αγωνιστούμε, να ταξιδέψουμε, να ψάξουμε για καλούς γιατρούς που θα την θεραπεύσουν;

  

ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ

ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΜΑΣΤΕ;

Κάθε άνθρωπος, αδελφέ μου, όταν λερωθεί πάει αμέσως να πλύνει και το σώμα και τα ακάθαρτα ρούχα του. Έτσι κι εμείς, όταν πέσουμε σε κάποια αμαρτία και το ολόλευκο ένδυμα της ψυχής μας παρουσιάσει τις μαύρες κηλίδες της ανομίας, πρέπει αμέσως, χωρίς αναβολή, να τρέξουμε στον εξομολόγο, να καθαρίσουμε την ακαθαρσία της ψυχής μας και να αφήσουμε τον Κύριο να μας βάλει πάλι καινούργια ενδύματα, λαμπερά!

Είναι ανάγκη να τρέξουμε αμέσως στον πνευματικό, γιατί όσο αφήνουμε λερωμένα τα ενδύματα της ψυχής μας, τόσο περισσότερο αυτά θα λερώνονται και υπάρχει κίνδυνος να γίνει η ψυχή μας εστία ανεξέλεγκτων πνευματικών μολυσματικών ασθενειών και σπηλιά των πονηρών δαιμόνων, που ό,τι θα μας διατάσσουν, εμείς σαν πιστοί υπηρέτες τους, θα το κάνουμε. Γι’ αυτό κι εσύ μην αμελείς την ψυχή σου και μην υποτιμάς τη δύναμη του μικρού αμαρτήματος γιατί, όπως κι εσύ γνωρίζεις από την παροιμία «φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι», τώρα μια αμαρτία, έπειτα άλλη μια, θα γεμίσουμε με πολλές. Μετά, όμως, θα δυσκολευτούμε πολύ, όταν θ’ αποφασίσουμε να ξεπλύνουμε την ψυχή μας απ’ αυτές. Το ίδιο εύκολα πλένεται ένα ρούχο ελαφρά λερωμένο από ένα άλλο φοβερά ακάθαρτο; Ασφαλώς όχι.

Λοιπόν, κι εσύ πήγαινε τακτικά στην Εξομολόγηση, όταν κάποια ακαθαρσία τολμά να φανεί στο ωραίο χριστιανικό ένδυμα της ψυχής σου. Το γέρικο δέντρο δύσκολα ξεριζώνεται. Όσο είναι νεαρός βλαστός η αμαρτία, ας την ξεριζώσουμε από το περιβόλι της ψυχής μας.

ΤΙ ΘΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΜΑΣΤΕ

Για να σε διευκολύνω, αδελφέ μου, στην εξομολόγηση, θα σου παραθέσω ένα σύντομο κατάλογο αμαρτιών και έχοντας τον μπροστά σου, θα σημειώσεις όσα αμαρτήματα έκανες. Έτσι δεν θα ξεχάσεις κανένα, όταν μπροστά στον ιερέα θα αρχίσεις να τα λες.

***

Η υπερηφάνεια με τα πολυδαίδαλα πλοκάμια της, όπως ο εγωισμός, η κενοδοξία, η πλεονεξία και η ζηλοτυπία. Η κατάκριση, τα σκάνδαλα, η συκοφαντία, το κουτσομπολιό, οι κολακείες. Ο θυμός, η οργή, ο φθόνος, το μίσος, η αντιπάθεια, η ασπλαχνία, η χαιρεκακία, η κατάρα.

Η αίρεση (προτεσταντισμός, χιλιασμός κ.λ.π.).

Η καταφυγή σε μαγείες, μέντιουμ, μάγισσες, χαρτορίχτρες, φλυτζανούδες. Αμαρτία είναι και τα πέταλα, τα σκόρδα και τα λεγόμενα «μάτια» που κρεμούν μερικοί άνθρωποι πάνω τους, στα σπίτια τους, στα αυτοκίνητα και τα βρέφη τους, για να μην τους πιάσει δήθεν δαιμονικό μάτι. Μόνο ο Σταυρός του Κυρίου μας είναι το φυλακτό και το μοναδικό όπλο μας, εναντίον κάθε δαιμονικής προσβολής.

Η ντροπή να φανερώσουμε την πίστη και την ευσέβεια μας μπροστά σε άλλους. Οι γογγυσμοί κατά του Θεού στις διάφορες μας θλίψεις.

Η βλασφημία στα θεία. Είναι μεγάλη αμαρτία το να βλαστημούμε τον Θεό, τον Χριστό μας, την Παναγία, τους αγίους και καθετί ιερό. Επίσης βλασφημία και μεγάλη αμαρτία είναι το να διαβολοστέλνουμε τους ανθρώπους ή οι γονείς τα παιδιά τους. Πόσα παιδιά δεν δαιμονίσθηκαν από τις βλασφημίες των γονιών τους! Ο γράφων αυτά, είναι μάρτυρας πολλών τέτοιων γεγονότων που οφθαλμοφανώς διαπίστωσε. Γι’ αυτό και σεις γονείς, σταματήστε να καταριέστε και να βλαστημάτε τα παιδιά σας και μη δίνετε αφορμή στον δαίμονα να μπαίνει στα σπίτια σας.

Από τις πλέον θανάσιμες αμαρτίες θεωρείται και η μετάληψη των Αχράντων Μυστηρίων, του Σώματος και Αίματος του Χριστού μας, χωρίς την ανάλογη προετοιμασία, και μάλιστα όταν, ενώ έχουμε διαπράξει μεγάλες αμαρτίες και δη σαρκικές, χωρίς να τις έχουμε πρώτα εξομολογηθεί.

Περιφρόνηση των ιερών νηστειών χωρίς λόγο. Ασέβεια στους γονείς, διδασκάλους και γέροντες. Απόπειρα αυτοκτονίας.

Η παραπλάνηση ανθρώπων με τον λόγο και το κακό παράδειγμα. Το να προτρέψουμε άνθρωπο να διαπράξει αμαρτίες.

Παρακολούθηση ασέμνων θεαμάτων και ακουσμάτων του θεάτρου, της τηλεόρασης και του κινηματογράφου. Ανάγνωση βιβλίων ή περιοδικών με άσεμνο περιεχόμενο. Η ηδονοβλεψία και το να αφήνουμε μέσα μας χωρίς να τις διώχνουμε, άσχημες και άσεμνες εικόνες. Η αισχρολογία. Η άσεμνη και προκλητική ενδυμασία. Πάθη που προσβάλλουν την εικόνα του Θεού (όπως κάπνισμα, μέθη, ναρκωτικά κτλ.)

Ο πολιτικός γάμος. Τα διάφορα σαρκικά  παραπτώματα, όπως είναι η πορνεία, μοιχεία, αυνανισμός, σαρκικές διαστροφές και ανωμαλίες. Σ΄ αυτά συγκαταλέγονται και οι σαρκικές σχέσεις των αρραβωνιασμένων, εφόσον δεν έγινε ακόμα το μυστήριο του γάμου. Άλλες αμαρτίες είναι, η χαρτοπαιξία, η κλοπή, η αδικία, η απιστία, η οκνηρία, η τεμπελιά, η λαιμαργία, η γαστριμαργία, ο ψεύτικος όρκος ή ο όρκος χωρίς λόγο, το ψέμα και ο φόνος. Στο φόνο ανήκει και η θεληματική έκτρωση. Ας μη παρασιωπηθεί και μια άλλη σημαντική αμαρτία, δηλαδή, η σκανδαλώδης επέμβαση των πεθερικών και των άλλων προσώπων σε εσωτερικές υποθέσεις των ανδρογύνων και ιδίως των νέων, με αποτέλεσμα την αναστάτωση ή πολλές φορές, ακόμη και την διάλυση του γάμου των νέων ανδρογύνων.

Άφησα, αδελφέ μου, για το τέλος την πιο κορυφαία αμαρτία που είναι να αγνοούμε επιδεικτικά την ύπαρξη του Θεού και να ντρεπόμαστε να μιλάμε γι’ Αυτόν, ξεχνώντας ότι Αυτός είναι ο Δημιουργός του κόσμου και ο πραγματικός Πατέρας της ψυχής μας. Επίσης, το να μην  εκκλησιαζόμαστε χωρίς λόγο σοβαρό τις Κυριακές ή τις μεγάλες γιορτές της εκκλησίας μας και να μη κοινωνάμε τακτικά των Αχράντων Μυστηρίων.

 ***

Αδελφέ μου, σου παρέθεσα ένα μικρό, σύντομο κατάλογο αμαρτιών. Με αρκετή προσοχή μελέτησε τον, και σημείωσε σ’ ένα φύλλο χαρτί, για να μην ξεχάσεις, σε τι απ’ αυτά έπεσες σαν άνθρωπος αδύναμος. Προσπάθησε να θυμηθείς, μήπως υπάρχει και καμιά άλλη αμαρτία, που ενώ εδώ δεν αναφέρεται, εσύ την έκανες.

Με όλες τις αμαρτίες στο χέρι, χωρίς δικαιολογίες και με βαθιά μετάνοια, τρέξε στον πνευματικό, χωρίς αναβολή, και απόθεσε εκεί, στο πετραχήλι του ιερέα, τις αμαρτίες σου, για να αξιωθείς έτσι της επουρανίου Βασιλείας του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού. Αμήν.